Begin dit jaar kwam er definitief groen licht voor de bouw van het Logistiek Park Moerdijk (LPM). Het project liep vertraging op door de bouwstop in Brabant vanwege de stikstofuitstoot. Hoe staat het project er nu voor?

De bouw is begin dit jaar van start gegaan met de eerste paal voor het distributiecentrum met de eerste paal voor het distributiecentrum van 220.000 vierkante meter van DSV. Alles ligt vooralsnog goed op schema, de bouw is in volle gang. Later dit jaar wordt ook gestart met de bouw voor het tweede distributiecentrum op LPM, daarna in de tweede helft van volgend jaar volgt Lidl met zijn dc van 200.000 vierkante meter.

De gehele infrastructuur rondom het LPM is inmiddels zo goed als klaar. Ook de zogeheten interne baan, die alleen toegankelijk zal zijn voor trucks, is gereed. Het is cruciaal voor ons als haven dat er een directe, onbelemmerde verbinding is voor vrachtverkeer tussen de terminals in het havengebied, het LPM en de aansluiting op de A16. Deze snelle, directe lijn moet het Klaverpolder Plein ontlasten en zorgen dat goederen makkelijker via shortsea, binnenvaart en het spoor vervoerd kunnen worden.

In het jaarverslag over 2023 meldt Port of Moerdijk teruglopende volumes wat betreft shortsea en de binnenvaart en op het spoor. Hoe verklaar je dat?

Dat heeft vooral te maken met de geopolitieke spanningen, de economie en de ontstane onrust en onzekerheid daarover. Dat heeft zijn weerslag op de industrie, bedrijven en de handel.

Maar ik ben ervan overtuigd dat dit de komende periode echt zal gaan veranderen, juist ook door die geopolitieke situatie. Binnen Europa en binnen Nederland willen we steeds minder afhankelijk zijn van grondstoffen en productie uit verre landen. We streven meer naar re- en nearshoring en juist dan worden shortsea, de binnenvaart en het spoor extra belangrijk. Als er door de verwachte groei van de goederenstromen meer congestie op de wegen ontstaat, zal je een verschuiving zien naar de waterwegen en het spoor.

Maar als haven van Moerdijk zagen jullie toch juist een omgekeerde modal shift? Met aantrekkelijke tarieven haalden wegvervoerders lading weg bij de binnenvaart en shortsea. Hoe denken jullie dat tij te gaan keren?

Het is aan ons om duidelijk te laten zien dat de transportkeuze niet alleen op basis van euro’s moet worden gemaakt. We kunnen niet vaak genoeg benadrukken dat het veel duurzamer en net zo betrouwbaar is om over het water te vervoeren in plaats van over de weg, maar de keuze blijft natuurlijk bij de klant.

Wij blijven geloven in een goede beschikbaarheid en betrouwbaarheid van alle modaliteiten en zetten bijvoorbeeld ook in op uitbreiding van het aantal shortsea-lijndiensten. We tellen nu zo’n dertig bestemmingen in het netwerk. Onlangs is daar Casablanca aan toegevoegd en via Tailwind Shipping Lines, de containerrederij van Lidl, is daar sinds begin van dit jaar een lijndienst van Moerdijk naar Barcelona bij gekomen.

Hoe zit het met de netcongestie in Moerdijk en wat kunnen jullie daar aan doen als Havenbedrijf?

Ja, ook hier hebben we te maken met bedrijven die met wachttijden van ettelijke jaren worden geconfronteerd bij de netbeheerders. Het plan is dat er een nieuw 380 kV-station van Tennet gaat komen, met de zwaarste en grootste hoogspanningslijnen die in Nederland bestaan, met een transportcapaciteit van 1.000 tot 2.500 mega-volt-ampère. Naar verwachting zal dit rond 2030 gerealiseerd worden.

Wij willen als Port of Moerdijk de circulaire hotspot worden, dan moeten er stringente keuzes worden gemaakt

Het is aan ons als Havenbedrijf om tot die tijd andere bruikbare alternatieven te initiëren. We zijn daar momenteel druk mee bezig, maar het is niet eenvoudig. In die zoektocht naar oplossingen voor energie zorgen we bijvoorbeeld dat we bedrijven die energie kunnen delen in contact brengen met andere bedrijven. Het is goed om te zien dat bedrijven steeds meer bij elkaar betrokken zijn en elkaar willen helpen om gezamenlijk verder te komen.

Wij staan daarin niet op de voorgrond, maar zijn er wel altijd voor onze bedrijven en zorgen dat het allemaal mogelijk wordt gemaakt.

Port of Moerdijk profileert zich als een Europese zeehaven met een Brabants achterland. Wat betekent dat concreet?

We zijn een van de vijf zeehavens in ons land, en een goede verbinding met het achterland is dus cruciaal. Een goede infrastructuur met het achterland voor alle modaliteiten is essentieel voor onze functie als zeehaven. We zien een belangrijke rol voor shortsea-shipping, maar je hebt alle modaliteiten nodig en samenwerking met anderen. Neem de West-Brabant-corridor als voorbeeld. Samen met Tilburg, Oosterhout en Bergen op Zoom zorgen we voor efficiënt en duurzaam transport.

Tekst gaat verder onder de foto.

Jullie hebben ook de ambitie om van Moerdijk een ‘circulaire hotspot’ te maken. Kun je dat toelichten?

We verwachten de komende jaren een groei in circulariteit: van het herwinnen van grondstoffen en hergebruik van restmaterialen tot recycling van bijvoorbeeld batterijen. Dan gaat het vaak om innovatieve chemische processen. Wij hebben hier relatief veel chemische industrie en willen ruimte geven aan innovaties van de bestaande bedrijven, maar ook aan nieuwkomers op dit gebied.

De overheid en wij met elkaar als maatschappij hebben de klimaatdoelen van 2030 en 2050 vastgesteld. Dan moeten we daar ook ons ecosysteem op inrichten en zorgen dat het bedrijfsleven en de industrie er klaar voor zijn. Dat blijft zoeken naar de juiste balans en betekent ook dat je moet instaan voor de consequenties die deze keuzes kunnen hebben.

Er is ruimte nodig om te verduurzamen. Die ruimte is beperkt, dus daar moeten we zorgvuldig mee omgaan

Als onze haven dat 380 kV-station krijgt om verdere verduurzaming mogelijk te maken, moeten we ons bijvoorbeeld realiseren dat daar ook die grote hoogspanningskabels bij horen. Waar komen ze en wat betekent dat voor de omgeving? Dat zijn allemaal strategische keuzes die soms conflicterend kunnen zijn, maar die we wel moeten maken. Als Havenbedrijf, als bedrijfsleven en als overheid. Willen we een circulaire economie, dan betekent dat extra vraag naar ruimte en transport. Maar willen wij als Moerdijk een circulaire hotspot worden, dan moeten er stringente keuzes worden gemaakt. Daar is maatschappelijk steun uit de regio voor nodig, maar ook van bedrijven en de overheid. Er is ruimte nodig om te verduurzamen. Die ruimte is maar beperkt, dus daar moeten we zorgvuldig mee omgaan. We moeten ons maatschappelijk kunnen verantwoorden: waarom maken we bepaalde keuzes? Waar zijn die keuzes goed voor? Is het goed voor de werkgelegenheid, voor behoud van de industrie, voor een sterkere positie van de regio en de haven van Moerdijk? Als havenbedrijf hebben we daarin een verbindende rol.

Wat maakt de rol als ceo voor jou persoonlijk interessant?

De grootste uitdaging schuilt voor mij in de veelheid en diversiteit aan dossiers. Ik denk dat het essentieel is om de onderlinge samenhang van alle dossiers en projecten niet uit het oog te verliezen. De beslissing over het ene project hangt nauw samen met het andere dossier. Wil je alles integraal op hetzelfde moment en in hetzelfde tempo aanpakken, dan gaat dat vaak ten koste van de snelheid. Het blijft een constant balanceren en zoeken naar het juiste evenwicht en het juiste tempo. Juist dat maakt het voor mij zo spannend en leuk.